Ieder seizoen is anders op en rond het Leefgoed
Vooral natuurliefhebbers kunnen hun hart ophalen in Park Hitland. Ieder seizoen brengt nieuwe verrassingen.
Door z’n gevarieerde begroeiing heeft het Leefgoed aan de rand van dit park een eigen biotoop gekregen. Op het Leefgoed leven veel wilde en tamme dieren. De graslanden, waterpartijen en bebossing bij het Leefgoed trekken een breed scala aan vogels, waaronder grote roofvogels, uilen, ooievaars en reigerachtigen die er kunnen nestelen. Een wandeling of fietstochtje is daarom op ieder moment van het jaar de moeite waard. Als u bij ons op het terras zit, moet u niet gek opkijken als er een koppeltje eenden bij uw tafeltje poolshoogte komt nemen.
Het Leefgoed ligt net buiten de door de regering bepaalde ecologische hoofdstructuur; de rivier met z’n buitendijkse oevers valt hier wel onder. Het is de standplaats en de migratiezone van veel dieren. Bezoekers kunnen genieten van alle soorten reigers, eenden, futen, hoentjes, ganzen, zwanen en in het voorjaar natuurlijk de grutto’s, scholeksters en kieviten, die hier al sinds mensenheugenis komen. Moeilijker te ontdekken zijn de schuwe reigerachtigen zoals het wouwtje, de kwak en de roerdomp, maar de kans is groot dat de ware vogelaar ze wel weet te spotten in de moerasgebieden van Park Hitland die op loopafstand zijn.
Opvallend is de invasie van de trekvogels die ‘s winters profiteren van de ijsvrije rivier of het jonge gras van de weilanden. Het voorjaar begint met de opvallende aanwezigheid van weidevogels: duikelende kievieten en grutto’s. Veel soorten zwanen, ganzen, eenden, meerkoeten, aalscholvers; er zijn er teveel om op te noemen. En dan de kleinere vogels in de rietkragen of in de bomen. Hier vind je bijvoorbeeld spechten en uilen. De meest markante zijn de ooievaars die ook een nest op het Leefgoed hebben.
Flora
Uit de habitatscan die we voor de bestemmingsplanwijziging hebben moeten maken bleek welke beschermde planten er in het gebied aanwezig zijn. Voor onze bezoekers de uitdaging om die bij ons te komen ontdekken.
Het gaat met name om de prachtige oeverplant de zwanenbloem. Voor de oorlog tierde deze bloem nog welig overal langs de oevers, maar door vervuiling was deze soort helemaal uitgestorven. Nu steekt hij gelukkig weer regelmatig z’n roze kroon op.
Ook de beschermde orchidee-soorten, zoals de rietorchis vind je langs de oevers.
Vooral bij de klimop is de wespenorchis te vinden; deze soort is, zoals de naam zegt, aangewezen op bestuiving door wespen. Omdat ze stuifmeel van klimop lekker vinden kan deze orchidee zich makkelijk verspreiden op de plekken waar klimop de bodembedekker is.
Het dak boven het terras en het dak van De Hut zijn beplant met sedumsoorten. Dit zorgt niet alleen voor een beter klimaat onder het dak en een grote biodiversiteit, maar ook dat het regenwater niet direct wegspoelt na een bui.
Zoogdieren
Er kruipen heel wat beschermde knaagdieren op en rond het Leefgoed. Degenen die bang zijn voor muizen moeten dus opletten: naast de gewone muizen kun je oog in oog komen te staan met de aardmuis, rosse woelmuis, bosmuis en gewone bosspitsmuis, de veldmuis of de dwergmuis.
Een hogere aaibaarheidsfactor hebben de eveneens beschermde egel en de martersoorten hermelijn, wezel en bunzing, al zijn het bloeddorstige roofdieren en kunnen ze voor vogels en konijnen gevaarlijk zijn.
Tegenwoordig worden er weer vossen in de omgeving gesignaleerd. Deze zijn ook beschermd en niet verkeerd om de overpopulatie van niet-beschermde vogels een halt toe te roepen. Ons kippenhok moeten we daarom wel goed gesloten houden.
Egels zijn dol op slakken en insecten. Ze eten giftige torren om zich met dit gif te wapenen tegen diertjes die ze door hun stekels niet op een ander manier kunnen weren.
Net als bij muizen zijn er bij vleermuizen meer soorten dan je denkt. Ze hebben allemaal hun typische eigenschappen en stellen verschillende eisen aan hun leefomgeving. Zo wonen de rosse vleermuis, de ruige dwergvleermuis en de grootoorvleermuis in holtes in bomen en muren. De laatvlieger en de meervleermuis paren het liefst in een gebouw. Het zijn allemaal insecten-eters.
De bomen met holtes die geschikt zijn voor deze dieren, lieten we staan en we zorgen ervoor dat de straatverlichting niet op de voor vleermuizen geschikte holte valt in de boom bij De Beer. We beperken de verlichting sowieso tot een minimum om de dieren in hun natuurlijk gedrag niet te belemmeren.
Amfibieën
Door de aanleg van natuurlijke oevers is er een betere leefomgeving voor amfibieën ontstaan. We hebben het dan over de gewone bruine kikker (foto), pad en watersalamander. De bastaardkikker (ook wel middelste groene kikker genoemd) en meerkikker (grote groene kikker) kunnen voorkomen. De laatste twee soorten blijven liever in het water en kwaken een stuk luider dan de bruine kikker. In een wat ruiger gebied met minder begroeiing kan de rugstreeppad voorkomen.
Reptielen
Als je een slang op het Leefgoed ziet, moet het haast wel een ringslang zijn, want die hoort hier thuis. Ze zijn voor de mens niet giftig en hebben het vooral op kikkers gemunt. Ze zijn herkenbaar aan de gele band om het nekgedeelte.
Ons nest met ooievaarskuikens.
Vogels
Het gebied rond het Leefgoed is weidevogelgebied, en het broedgebied, migratiezone of overwinteringsgebied van veel soorten. Daardoor is ieder seizoen anders en een bezoek waard. In de bomen op het Leefgoed kunnen veel soorten vogels broeden.
De bekende koolmees en pimpelmees, boomkruiper en -klever, de vliegenvanger, ringmus en spreeuw kunnen er nestelen. We hebben nestkasten opgehangen om dit te bevorderen.
Ook kraaiachtigen, houtduiven, boomvalken, buizerds, haviken en sperwers zullen de bomen waarderen om te nestelen.
De haagmussen, lijsters, en merels kiezen voor de hagen. De prachtig zingende winterkoninkjes bouwen op de meest verrassende plekjes hun nest.
De biologen van E.C.O.Logie hebben spechtengaten van de grote bonte specht aangetroffen.
Bij ons in de garage nestelen boerenzwaluwen en naast Steenoven de Olifant is de rustplaats van een prachtige grote ransuil. Deze vogel kan een spanwijdte krijgen van maar liefst 94 centimeter en heeft markante oortjes.
Speciaal voor de ooievaars hebben we een paal met een platform neergezet en met succes, want een koppel heeft daar klepperend bezit van genomen en er een nest op gebouwd. Ieder jaar komen ze terug.
Rond de IJssel zijn allerhande watergebonden vogels. Regelmatig zien we de lepelaars, allerlei soorten reigers en wad vogels als kluten.
En mocht je grote groene halsbandparkieten zien, denk dan niet dat ze ergens zijn ontsnapt, want die komen, net als Turkse tortels, overal voor.
Een vogel-fotograaf die veel in het Hitlandgebied werkt is Rob Belterman, bekijk de foto's die hij nam in Zuidplas.
Vissen
In het water komt de kleine modderkruiper als beschermde soort voor. Het is een beweeglijk wormachtig visje met donkere vlekken op zijn flanken. Ze worden tot 14 centimeter lang en staan op het menu van bijvoorbeeld de fuut en dodaar. Omdat hij in de rest van Europa zeldzaam is, staat hij ook in Nederland op de lijst van beschermde diersoorten.
Mosselen in zoetwater?
Volgens de habitatscan zijn er op het Leefgoed geen zwanenmossels. Dit zijn prachtige schelpen die tot 20 centimeter groot kunnen worden en door bittervoorntjes worden gebruikt om hun eieren in af te zetten. Degenen die de schelpen in het echt willen zien hoeven niet ver, want ze liggen overal in Recreatieschap Hitland langs de sloten.
In werkelijkheid zijn de bittervoorntjes niet zo kieskeurig, want ze nemen ook genoegen met andere zoetwatermolusken, zoals de korfmossel, waar de scholeksters gek op zijn, ook al komen deze schelpen oorspronkelijk uit Azië.